ΤΑ ΤΖΙΤΖΙΚΙΑ ΤΟΥ ΙΛΙΣΟΥ

Δημοσιεύουμε την αίτηση που υποβάλλαμε στους υπευθύνους της Περιβαλλοντικής Αγωγής για υλοποίηση επίσημου Περιβαλλοντικού Εκπαιδευτικού Προγράμματος:

ΤΑΞΗ Δ΄ ΤΜΗΜΑ 2

ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Π.Ε.

1. ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: «Τα τζιτζίκια του Ιλισού»

2. ΣΚΟΠΟΣ: Με αφορμή την άμεση γειτνίαση του σχολείου με τον Ιλισό έχουμε σκοπό αφενός τα παιδιά να γνωρίσουν την ιστορία του ποταμού και τα προβλήματα που σήμερα τον ταλανίζουν και αφετέρου να ευαισθητοποιηθούν περιβαλλοντικά και να αποκτήσουν ανάλογες στάσεις δια βίου ώστε να γίνουν «τα τζιτζίκια» που θα τραγουδούν για το χατίρι και του Ιλισού αλλά και γενικότερα για το περιβάλλον και τη ζωή.

3. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΘΕΜΑΤΟΣ (για την ολιστική προσέγγιση ενός θέματος μελετούμε όλες τις διαστάσεις του: περιβαλλοντική, κοινωνική, οικονομική, πολιτική, πολιτιστική)

Ο Ιλισός είναι η αφορμή του προγράμματος και όχι ο αποκλειστικός του στόχος: Περνά ακριβώς πίσω από το σχολείο μας, μόνο ένας δρόμος μας χωρίζει από την «όχθη» του. Αρκετοί μαθητές κατοικούν σε διαμερίσματα δίπλα ακριβώς στο ποτάμι, που μόνο ποτάμι δεν είναι σήμερα. Η ρύπανση είναι σίγουρα το μεγαλύτερο πρόβλημα του τμήματος του Ιλισού που βρίσκεται στη γειτονιά μας αλλά δεν είναι το μόνο πρόβλημα του ποταμού.

Ταυτόχρονα ο ίδιος ο Ιλισός δημιουργεί προβλήματα στους κατοίκους με τη σημερινή μορφή του και κατάσταση. Αλλά και με την παρουσία του… Ακόμη και το σχολείο μας περιόρισε φέτος το προαύλιο των μαθητών γιατί στο πίσω μέρος της αυλής εμφανίζονται και απρόσκλητοι επισκέπτες από το ποτάμι… Ποιοι είναι αυτοί; Σκοπός του προγράμματος είναι και η γνωριμία μαζί τους, γνωριμία δηλαδή με την πανίδα του ποταμού.

Το ποτάμι διαθέτει και αξιόλογη χλωρίδα. Αλλά και ένα ωραίο πάρκο που δημιούργησε πρόσφατα ο δήμος της Καλλιθέας. Θα μας δοθεί έτσι η ευκαιρία να έρθουμε σε επαφή με την τοπική αυτοδιοίκηση και να γνωρίσουμε και το δικό της ρόλο. Αλλά και να προβληματιστούμε αν φτάνουν όσα έχουν γίνει ως τώρα και να αναζητήσουμε τι άλλο πρέπει να γίνει.

Με αφορμή πάντα τον Ιλισό θα ερευνήσουμε και γεωγραφικά το ζήτημα. Ποια είναι τα άλλα ποτάμια της Αττικής, ποια η δική τους κατάσταση. Ποια άλλα ποτάμια διαθέτει η πατρίδα μας. Τι προσφέρουν τα ποτάμια – θέματα ενέργειας, ύδρευσης, άρδευσης, ψυχαγωγίας και αθλητισμού κλπ αλλά και προβλήματα που προκαλούν τα ποτάμια. Πώς τα αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι; Και ποια προβλήματα προκαλούν οι άνθρωποι στα ποτάμια – ανθρωπογενείς φυσικές καταστροφές. Σύγκριση με Ιλισό.

Κι ακόμη: Τα ποτάμια στη λαϊκή μας παράδοση – τραγούδια, μύθοι, πετρόκτιστα γεφύρια αλλά και στην τέχνη γενικότερα (μουσική, ζωγραφική) με ιδιαίτερη έμφαση στον Ιλισό.

Όπως μαρτυρά και ο τίτλος του προγράμματος θα γίνει επέκταση και στην ιστορία του ποταμού. Κάποτε στις όχθες του, όπως περιγράφει ο Πλάτωνας στο Φαίδρο, δίδαξε ο Σωκράτης. Θα καταφέρουμε άραγε να ακούσουμε κι εμείς εκείνο το αρχαίο τραγούδι; Το τραγούδι των τζιτζικιών; Ή θα συνεχίσουμε να ρωτάμε απλώς «πώς τον λεν πώς τον λεν τον ποταμό»;

Τον ποταμό που οι αρχαίοι Αθηναίοι τον είχαν θεοποιήσει και τον είχαν μάλιστα ανεβάσει και στο δυτικό αέτωμα του Παρθενώνα με τη μορφή νεαρού καθιστού άντρα ( http://www.ilisos.eu/history.htm )

Πού βρίσκεται σήμερα αυτό το γλυπτό; Γιατί; Ποιες οι θέσεις της χώρας μας και οι ενέργειες πού έχουν γίνει για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα; Αλλά και πώς συμπεριφερόμαστε οι νεοέλληνες στο ποτάμι που έδωσε το ερέθισμα στον αρχαίο γλύπτη για να κατασκευάσει αυτό το υπέροχο γλυπτό;

Αναζήτηση πληροφοριών για μνημεία στις όχθες του Ιλισού κατά την αρχαιότητα.

Τέλος ο Ιλισός έχει πολλά να μας πει και για τους πρόσφυγες που έφτασαν στη γειτονιά μας στα 1922 και εγκαταστάθηκαν στους καλαμιώνες της όχθης του. Αναζήτηση φωτογραφικού υλικού και σχετικής αρθρογραφίας, μαρτυριών κλπ.

4. ΧΡΟΝΟΣ ΕΝΑΡΞΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: Από την αρχή ως τη λήξη του σχολικού έτους.

5. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΔΙΑΖΕΤΕ ΝΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ: Αρκετές αναφέρθηκαν ήδη, να προσθέσουμε εδώ:

α. Δημιουργία ιστολογίου http://tetartaki.blogspot.com/

β. Συμμετοχή στη HELMEPA JUNIOR και στις δραστηριότητες που περιλαμβάνει το πρόγραμμά της για προστασία της θάλασσας και των ακτών με τη σημείωση ότι τα ποτάμια έχουν κι αυτά σημαντικό ρόλο στο ζήτημα αυτό. (πχ ομαδική καθαριότητα στις όχθες του Ιλισού, τοποθέτηση πινακίδας με σχετικό μήνυμα, επιστολές τους αρμόδιους φορείς κλπ)

6. ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΠΟΥ ΣΧΕΔΙΑΖΕΤΕ ΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΕΤΕ

α. Μουσείο Γαία – πρόγραμμα για το νερό

β. Έκθεση Ερπετόκοσμος στο Ίλιον (με αφορμή το ερπετό που βρέθηκε στον κήπο του σχολείου μας)

γ. Ναυτικό Μουσείο Ελλάδας (στενή σχέση των Ελλήνων με το νερό)

δ. Μουσείο Λαϊκών Μουσικών Οργάνων (το ποτάμι ως πηγή μουσικής δημιουργίας)

ε. Ακρόπολη – Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο – ΙΜΕ «Αναπαράσταση ανασκαφής» - Μουσείο Νεώτερης Κεραμικής. (έμφαση στα αγγεία ως δοχείων μεταφοράς νερού στα αρχαία και νεότερα χρόνια)

7. ΦΟΡΕΙΣ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ – ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΥ ΠΙΘΑΝΟΝ ΘΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΕΙΤΕ: Παιδική HELMEPA, Δήμος Καλλιθέας, Περιβαλλοντικές Οργανώσεις, παλιοί και νέοι κάτοικοι της περιοχής μας.

8. ΔΡΑΣΕΙΣ: Φωτογράφιση, καταγραφή πανίδας – χλωρίδας, εντοπισμός πηγών ρύπανσης του ποταμού, αναζήτηση πληροφοριών (ιδιαίτερα για το σκέπασμα της κοίτης του ποταμού) συνεντεύξεις, δημοσιεύσεις στο ιστολόγιο της τάξης και στην εφημεριδούλα μας, εικαστικές δημιουργίες, ποιήματα και τραγούδια για τον Ιλισό και τα ποτάμια, δραματοποιήσεις, γραπτή έκφραση των μαθητών με σκοπό όχι μόνο να προβάλουν τις πληροφορίες που θα συλλέξουν αλλά και προτάσεις για βελτίωση της σημερινής κατάστασης του ποταμού.

Εννοείται ότι στην πορεία του προγράμματος θα γίνουν τροποποιήσεις ανάλογα με όσα τα ίδια τα παιδιά θα θελήσουν να εντάξουν ή να αφαιρέσουν.

Η δασκάλα της τάξης